آمار ششماهه نخست امسال از وضعیت تصادفات در پایتخت، تصویری تلخ و هشداردهنده ارائه میدهد: بیش از نیمی از جانباختگان تصادفات تهران، موتورسواران هستند. بر اساس بررسیهای پلیس راهور، ۵۷ درصد از تصادفات فوتی مربوط به موتورسواران، ۳۶ درصد مربوط به خودروها و ۷ درصد مربوط به عابران پیاده است. در کنار این، ۳۱ درصد از کل تصادفات مرگبار به دلیل عدم توانایی راننده در کنترل وسیله نقلیه رخ دادهاست؛ عاملی که مستقیماً با تخطی از سرعت مطمئنه ارتباط دارد. در واقع، سرعتهای بالا نهتنها احتمال بروز تصادف را افزایش میدهند، بلکه شدت ضربهها را به حدی میرسانند که کوچکترین خطا به مرگ منجر میشود.
تحلیل محل وقوع این حوادث نیز نکات مهمی را روشن میکند؛ ۶۲درصد از تصادفات فوتی در بزرگراهها، ۳۴ درصد در معابر اصلی و تنها ۴ درصد در معابر فرعی رخ دادهاند. از نظر زمانی نیز، ۳۵ درصد از تصادفات بین نیمه شب تا ۰۴:۰۰ بامداد اتفاق افتاده؛ زمانی که خیابانها خلوتتر و دید رانندگان کمتر است. پس از آن، ۲۱ درصد از حوادث بین ساعت ۲۰ تا ۲۴ و ۱۳ درصد در فاصله ساعت ۴ تا ۸ صبح رخ دادهاند.
در بررسی میدانی برخی حوادث، مشخص شده که نبستن کمربند ایمنی و نبود تجهیزات ایمنی در موتورسیکلتها نقش تعیینکنندهای در مرگ سرنشینان و راکبان داشتهاست. در بسیاری از تصادفات، افراد به دلیل پرتاب شدن از خودرو یا برخورد مستقیم با سطح جاده، جان خود را از دست دادهاند.
نکته نگرانکننده دیگر، میانگین سنی قربانیان است؛ بیشتر آنان جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله هستند که قربانی بیاحتیاطی، هیجان و گاه رانندگی بدون گواهینامه شدهاند. این روند، هشداری جدی برای خانوادهها و مدیران شهری است، چراکه نشان میدهد معضل سرعت و بیاحتیاطی، تنها مسئلهای فنی نیست، بلکه بحرانی فرهنگی و رفتاری در میان بخشی از رانندگان جوان تهرانی است. تهران امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازنگری در فرهنگ رانندگی است. در شهری که هر ثانیه، سرعت بر تصمیم غلبه میکند، کلاه ایمنی و کمربند ایمنی نه یک انتخاب، بلکه تنها فرصت زنده ماندن است.